Jak wybrać frezy do metalu? - podpowiadamy

Metal jest materiałem, którego obróbka nie należy do najłatwiejszych. Jego wysoka wytrzymałość w porównaniu do powierzchni drewnianych czy wykonanych z tworzyw sztucznych, wymusza zastosowanie odpowiednich narzędzi. Do obróbki metalu najczęściej wykorzystuje się frezarki, które radzą sobie z obrabianym materiałem dzięki frezom. Jak wybrać najlepsze frezy do metalu? Sprawdźmy!

Frezy do metalu - co to takiego?

Frezowanie jest dość skomplikowanym technologicznie procesem, który polega na skrawaniu obrabianej powierzchni. Najczęściej do prac tego typu wykorzystuje się frezarki, których elementem skrawającym jest właśnie frez. Frezy stanowią bardzo różnorodny asortyment produktów, które ze względu na swoją konstrukcję i rodzaj zastosowanych do ich produkcji materiałów mogą służyć do frezowania takich materiałów jak m.in. drewno, tworzywa sztuczne, materiały drewnopochodne czy metale.

Frezy do metalu wykorzystywane są we frezarkach i tokarkach. Mogą obrabiać powierzchnie płaskie, ale także te o nieregularnych i skomplikowanych kształtach. Produkty tego typu muszą odznaczać się wytrzymałością, gdyż metale należą do materiałów o wysokim stopniu twardości. Podczas pracy frezy do metalu kręcą się wokół własnej osi, dzięki czemu mogą żłobić materiał i odpowiednio go kształtować. Z pomocą tych narzędzi możemy kształtować materiał, nacinać rowki, wykonywać zdobienia, otwory, gwinty i koła zębate.

Jakie są rodzaje frezów do metalu?

Frezy do metalu można podzielić w zależności od ich budowy i kształtu, a także materiałów, z jakich zostały wykonane. Zanim wybierzemy frez, powinniśmy dokładnie przyjrzeć się ich właściwościom i możliwościom, jakie dają. Wśród frezów znajdziemy modele nasadzane i trzpieniowe.

Pierwsze z nich przeznaczone są do frezarek dolnowrzecionowych. Drugie sprawdzą się w każdym typie frezarek, zarówno dolno- i górnowrzecionowych, jak i tych typu CNC. Geometria ostrzy narzędzi wpływa na ostateczny efekt prac. Do obróbki powierzchni płaskich sprawdzą się frezy czołowe. Modele walcowo-czołowe pozwalają wykonać frezowanie jednocześnie powierzchnią boczną i czołową.

Frezy trzpieniowe do metalu wyposażone są w specjalny trzpień, który umożliwia ich zamocowanie we frezarkach. W zależności od typu narzędzia mogą być wyposażone w ostrza centralne, które umożliwiają ich pionowe zagłębianie się w materiale. Pozwalają wykonać frezowanie bez konieczności wcześniejszego wykonywania otworów. Drugim typem są frezy bez ostrzy centralnych z wgłębieniem pośrodku czoła, które pozbawione jest krawędzi skrawających. Wchodzą one w materiał jedynie na niewielką głębokość.

Frezy trzpieniowe można podzielić także na typy, które różnią się wielkością spiralnego kąta i rodzajem materiałów, jakie narzędzia te są w stanie obrabiać. Znajdziemy wśród nich frezy typu N wyposażone w ostrze ze spiralą o kącie 30o. Idealne do frezowania stali konstrukcyjnej i stopów do nawęglania. Większy kąt - 45o mają frezy NH umożliwiające obróbkę materiałów wysokostopowych oraz typu W - idealne do metali lekkich.

Obróbka stali hartowanej będzie możliwa dzięki zastosowaniu frezów typu H o kącie spirali wynoszącym 55o. Podczas obróbki zgrubnej używane są frezy typu NRf, NF oraz HR. Frezy trzpieniowe WR i NR wyposażone są w rozdzielacze do wiórów o różnej grubości.

Frezy nasadzane do metalu mocowane są za pomocą specjalnych trzpieni frezarskich. Ich modułowa budowa umożliwia uzyskanie wielu kombinacji narzędzi. Wśród frezów nasadzanych znajdziemy frezy piłkowe, modułowe do kół zębatych i łańcuchowych, a także nasadzane walcowo-czołowe, które umożliwiają jednoczesną obróbkę zarówno boczną, jak i czołową.

Do cięcia aluminium, grawerowania i wykonywania otworów pod korki zaślepiające wykorzystuje się frezy do metalu stożkowe. Głębokie rowki wykonamy przy użyciu modeli tarczowych, które wyglądają jak dyski wyposażone w tnącą krawędź. Frezy do metalu walcowe sprawdzą się natomiast do frezowania metali ciężkich. Do tego typu frezów zaliczają się modele rowkujące, które umożliwiają wykonanie żłobień o przekroju prostokątnym.

Frezy do metalu - materiał

Frezy do metalu mogą być wykonane z różnych materiałów, które warunkują przeznaczenie i właściwości narzędzi.

Frezy ze stali szybkotnącej są odporne na obciążenia dynamiczne i udarowe, dlatego mają szeroki zakres zastosowań. Ten rodzaj materiału nadaje się do produkcji jedynie niewielkich frezów, gdyż odznacza się niską prędkością skrawania. Idealnie sprawdzą się podczas obróbki miękkich powierzchni i kształtowania elementów.

Wysoką twardością i wytrzymałością charakteryzują się frezy z węglika spiekanego. Z ich pomocą wykonamy obróbkę nawet twardej stali. Spieki ceramiczne są dobrym rozwiązaniem do skrawania bez zmiennej siły. Produkty odporne na wysokie temperatury, ścieranie i obciążenia dynamiczne to frezy ze spieków twardych wyposażone w płytki przestawne wieloostrzowe. Najtwardszym rodzajem frezów są modele diamentowe. Pozwalają one na wykonywanie precyzyjnej obróbki z dużą prędkością. Frezy diamentowe odznaczają się także długą żywotnością.

Frezy do metalu - na co zwrócić uwagę?

Wybór odpowiedniego frezu nie jest prosty. Podczas zakupów należy uwzględnić parametry samego frezu, rodzaj materiału, który ma być obrabiany, a także parametry posiadanej frezarki. Narzędzia powinny mieć średnicę odpowiednią do używanej obrabiarki.

Liczba rowków i ostrzy przekłada się z kolei na komfort wykonywanej pracy. Także kierunek ostrzy powinien być dopasowany do obrabianego materiału i efektu, jaki chcemy uzyskać. Wygodniejsza będzie także praca narzędziami z krótszym mocowaniem, które nie przenosi tak silnych drgań, jednak nie zawsze krótkie frezy będą lepsze, wszystko zależy od specyfiki wykonywanych zadań. Również materiał zastosowany do produkcji frezów jest niezwykle istotny.

Frezy do metalu dostępne są w wielu rozmiarach. Znajdziemy wśród nich duże modele do obróbki zgrubnej, jak i niezwykle precyzyjne mikrofrezy, które znajdują zastosowanie w jubilerstwie czy grawernictwie. Frezy do obróbki zgrubnej posiadają nacięcia na ostrzach, które ułatwiają odprowadzanie wiórów i niwelują drgania powstające w trakcie pracy.

Ilość ostrzy frezów ma ogromne znaczenie dla możliwości urządzenia. Modele z jednym lub dwoma ostrzami zapewniają dobre odprowadzaniu urobku podczas pracy, lecz są mniej sztywne. Frezy czteroostrzowe są sztywne i odporne na skręcanie, jednak znacznie ciężej odprowadza się nimi wióry. Niektóre modele frezów do metalu pokryte są specjalną powłoką, która zwiększa ich wydajność i przedłuża żywotność narzędzia.