Darmowa dostawa od 250 zł
Dostawa w 24h
Dotacje
Odroczone płatności
4,9/5 na Opineo
Cięcie drzew owocowych jest nieco skomplikowane z powodu różnych terminów specyficznych dla konkretnych gatunków roślin oraz technik przycinania. Jednak z naszymi wskazówkami wszystko stanie się jasne. W tym artykule dowiesz się, kiedy przycinać drzewka owocowe i w jaki sposób wykonać cięcia prześwietlające, formujące i zwiększające owocowanie.
Spis treści:
1. Przycinanie drzew owocowych – dlaczego warto robić to regularnie?
2. Kiedy przycinać drzewa owocowe – zimą czy latem?
3. Jak przycinać drzewa owocowe?
3.1. Przycinanie drzewek jabłoni
3.2. Przycinanie śliwki – kiedy i jak to zrobić?
3.3. Jak i kiedy przycinać gruszę?
3.4. W jaki sposób i kiedy przycinamy wiśnię?
Regularne przycinanie drzew owocowych pozwoli zapewnić im odpowiednie warunki do wzrostu oraz owocowania. Dla niektórych gatunków istotne znaczenie ma to jak będą ukształtowane, np. jabłoń najlepiej owocuje w formie wrzeciona. Formowanie drzew owocowych jest też ważne w kontekście wizualnego dopasowania drzewa do reszty ogrodu i znajdujących się w nim innych roślin.
Wyróżniamy dwa terminy, w których obcinanie drzew owocowych przynosi najlepsze rezultaty i ma dobroczynny wpływ na ich rozrost – zimowy/wiosenny oraz letni. Gatunki mrozoodporne zaczynamy przycinać już w lutym, natomiast bardziej wrażliwe na niskie temperatury – w marcu, a nawet kwietniu.
Okres wegetacyjny, czyli lato to najlepszy czas dla gatunków pestkowych, których gałęzie skracamy po kwitnieniu – w lipcu i sierpniu. Niektóre drzewa owocowe wymagają dwukrotnego przycinania w ciągu roku: późną zimą/wczesną wiosną, aby stymulować ich wzrost oraz w lecie, by wyciąć tzw. wilki, czyli młode, rosnące pionowo pędy (jabłoń, grusza, śliwa).
Pamiętaj, że drzewka posadzone na wiosnę przycinamy od razu. Te posadzone jesienią powinny poczekać z pierwszą przycinką również do wiosny.
Przycinanie drzew owocowych wiąże się ze skracaniem przewodnika i corocznym wycinaniem pędów:
Przycinanie staramy się wykonywać zawsze podczas ładnej pogody. W zimie i wiosną – bezdeszczowej i suchej, a latem warto poczekać na słoneczny dzień, lecz niekoniecznie upalny.
Jeśli chodzi o narzędzia do cięcia gałęzi, to dobieramy je w zależności od grubości pędów. Do tych o dużej średnicy możemy wykorzystać pilarkę łańcuchową, np. Ryobi RY18PSX10A-0, a do cieńszych piłę ręczną lub szablastą oraz sekator ręczny, jak choćby Gardena 08904-20. Jeśli gałęzie są wyżej położone warto skorzystać z modelu, który będzie miał wysięgnik albo regulowaną długość rękojeści, np. Yato YT-8842.
Przycinanie drzewek jabłoni
Formowanie oraz prześwietlenie korony jabłoni wykonujemy od połowy lutego do końca marca, natomiast od lipca do sierpnia należy wyciąć wilki. Te pędy, rosnące pionowo, z czasem nadmiernie zagęszczają koronę drzewa i utrudniają dostęp światła, dlatego trzeba je usunąć.
Ważnym aspektem jest nie tylko kiedy, ale także jak przycinać drzewka owocowe tego gatunku. Jabłoń należy formować do kształtu wrzeciona, w którym to na pniu będą luźno osadzone boczne pędy (przewodników, zwanych potocznie pniami, może być więcej niż jeden). Gałęzie boczne powinny mieć maksymalnie 4 lata, dlatego należy co roku przycinać te 3 i 4-letnie. Na ich miejscu wyrosną nowe, młode pędy. Warto również przycinać dolne gałęzie w taki sposób, by pod obciążeniem ciężkich owoców nie opadały do ziemi.
Śliwy przycina się w takich samych terminach jak jabłonie. W terminie zimowym usuwamy gałęzie, które będą blokować dostęp światła słonecznego do niższych partii, nawet kosztem utraty tych z większą ilością owoców. Kluczowe na początku hodowli jest to, jak przyciąć młodą śliwkę, aby owocowała i wzrastała optymalnie. Posadzone jednoroczne drzewka przeważnie wymagają skrócenia przewodnika o ok. 30 cm ponad najwyżej rosnący pęd boczny. Pędy boczne należy skrócić o połowę długości.
W kolejnych dwóch latach skracamy głównie przewodnik, bez cięcia pędów bocznych, ponieważ ich intensywne cięcie doprowadzi do bardzo szybkiego wzrostu, co nie jest pożądane. Gdy przycinamy śliwy starsze, to skupiamy się na wykonaniu prześwietleń w koronie – usuwamy pędy rosnące pionowo, do środka korony i krzyżujące się. Pozbywamy się też pędów uschniętych lub zakażonych chorobami. Nie zapominajmy o przycięciu drzewa także latem, zaraz po zbiorach. Zahamujemy jego wzrost, ale dzięki temu otrzymamy bardziej obfite zbiory w kolejnym roku.
Idealny czas na przycinanie gruszy trwa od końca lutego do początku kwietnia. Obcinanie drzewek młodych, zaraz po posadzeniu wiosną, polega na usunięciu pędów bocznych, rosnących poniżej 50 cm od poziomu gruntu oraz pędów rosnących pionowo, pod ostrym kątem względem przewodnika na całej wysokości gruszy. Pozostałe pędy boczne przycinamy o około ⅓ długości i skracamy przewodnik o długość powyżej ostatnich pędów.
Przez kolejne lata wykonujemy cięcia prześwietlające, skracamy przewodnik, a także wycinamy pędy wyrastające najniżej – pień musi być w miarę wzrostu drzewa czysty i pozbawiony gałęzi wyrastających blisko gruntu. Dorosła 5-letnia grusza rozpoczyna owocowanie. Jak obcinać drzewka owocowe w tym wieku oraz starsze? Usuwamy bądź skracamy gałęzie jednoroczne i nadal przycinamy przewodnik. Pędy zakończone pąkiem kwiatowym zostawiamy, a liściowym skracamy (o ok. 5 cm od miejsca, w którym znajduje się pąk). Latem przeprowadzamy kolejne cięcie, aby ponownie prześwietlić koronę, ponieważ w tym momencie wyrośnie już sporo nowych pędów. Wycinamy wilki, natomiast gałęzie boczne dłuższe niż 40 cm przerzedzamy, usuwając około połowy z nich.
Obcinanie drzew owocowych, kiedy w powietrzu unosi się wiele bakterii i grzybów, co ma miejsce wiosną, nie służy wszystkim gatunkom. Pestkowe drzewa owocowe takie jak wiśnia (z wyjątkiem śliwy) są szczególnie wrażliwe na choroby, dlatego przycina się je latem, po zakończonym owocowaniu. Jedyne obcinanie drzewek owocowych tego gatunku wiosną wykonujemy zaraz po posadzeniu. Początkowe cięcie jest zazwyczaj dość radykalne, bo drzewko wiśni posiada mnóstwo pędów rosnących ku górze, które należy skrócić. Nie skracamy jednak przewodnika, zwłaszcza gdy jest zakończony pąkiem liściowym. Wyżej rosnące pędy przycinamy, zostawiając od 1 do 3 pąków, a te położone najniżej wycinamy, do ok. 40 cm od ziemi.
Do około 4 lat ograniczamy ścinanie, pozbywając wiśnię tylko ok. 1/5 pędów. Zazwyczaj są to te, które po prostu trzeba usunąć – nadmiernie zagęszczające koronę, uschnięte, opadające. Podcinanie wiśni rosnących za szybko powinno objąć również skrócenie przewodnika. Po 5 roku stosujemy cięcie odmładzające. Wiśnia najlepiej owocuje na pędach 1 i 2-letnich, dlatego skracamy część najstarszych gałęzi o długość 1 m (jednak nie wszystkie jednego roku, aby zbytnio nie osłabić drzewa). Dbamy o to, aby dorosłe drzewo nie miało niskich pędów do ok. 80-100 cm od ziemi.
Termin przycinania i ogólne zasady cięcia czereśni pokrywają się w dużym stopniu z wiśnią. Do kiedy można przycinać drzewa owocowe tego gatunku? Najlepiej po pierwszym owocowaniu, ale najpóźniej postarajmy się to zrobić do końca sierpnia. Przycinanie czereśni nie jest aż tak intensywne, jak w przypadku wiśni, bo wypuszcza ona mniej pędów.
Stale dbamy o kształt wrzecionowy z silnie zaznaczonym przewodnikiem, wycinając w trakcie wzrostu pędy, które mogłyby z nim konkurować. Możemy wybrać również inne formowanie drzewa na tzw. hiszpański krzew – w młodym drzewku przewodnik skracamy o połowę, a w następnych latach kilka pędów (np. 4 lub 5) pozostawiamy silnych, dążąc do całkowitego wycięcia przewodnika. Jego funkcję przejmie „na spółkę” kilka najdłuższych gałęzi. Czereśnia wówczas rozrasta się wzwyż, a nie na boki.
Jak ciąć drzewa owocowe z gatunku czereśni, gdy są dorosłe? Wycinamy pędy, które przeszkadzają i zaburzają dostęp światła słonecznego, lecz gdy drzewo jest zbyt wysokie (czereśnie sięgają nawet 10 m) to za jednym cięciem można je bez oporów skrócić o 2-3 m. Owoce na samym szczycie i tak nie przynoszą nam pożytku, bo nie ma do nich dostępu, a ich pielęgnacja staje się ogromnym wyzwaniem. Gałęzie można ścinać, pozostawiając zaledwie 30-40 cm kikuty, z których wyrosną nowe pędy owocujące.
Cięcie brzoskwini wykonuje się na przełomie marca i kwietnia. W zależności od pogody można to zrobić nawet do końca kwietnia. Kluczowe jest, by przycinać ten gatunek drzewa w fazie tzw. różowego pąka. Zostawiamy przewodnik i 4 lub 5 pędów bocznych. Wszystkie gałęzie poniżej 50 cm pnia – wycinamy. Brzoskwinia nawet do 4 lat wytwarza system korzeniowy, toteż młodsze drzewka nie są w stanie utrzymać dużej korony.
Jak podcinać drzewka owocowe z gatunku brzoskwiń, aby przynosiły obfite zbiory? Wycinamy wiosną i latem gałęzie suche, które już owocowały lub te, które nie przyniosły żadnych plonów. Poza tym wycinamy pędy prześwietlające (czyli krzyżujące się lub rosnące do góry) oraz regulujemy wysokość drzewa, aby komfortowo zbierać owoce. W przypadku dorosłego drzewa priorytetem jest pozostawianie pędów jednorocznych.
Kiedy przycinamy drzewka owocowe niezależnie od gatunku, musimy pamiętać o zabezpieczeniu ran po cięciu, czyli kikutów gałęzi. Drzewa wykształciły mechanizmy ochronne, dzięki którym nawet pozostawione same sobie, potrafią samodzielnie zaleczyć rany po stracie gałęzi, jednak intensywna przycinka, szczególnie starszych okazów, może doprowadzić do choroby grzybowej. Taka roślina nie poradzi sobie ze zwalczeniem inwazji grzybów. Warto każde przycinanie zakończyć nałożeniem preparatu, dostępnego w sklepie ogrodniczym. Specjalistyczne maści dzięki odpowiednio dobranym składnikom aktywnym, zabezpieczają ranę przed bakteriami, grzybami i innymi czynnikami chorobotwórczymi.
Dobrą praktyką jest też używanie idealnie naostrzonych narzędzi. Rany na gałęziach zagoją się szybciej, co uchroni roślinę przed zakażeniem bakteryjnym, zgorzelą kory bądź innymi chorobami.