Szczelinomierz - do czego służy, jak wybrać, kiedy się przyda?

Szczelinomierze to proste narzędzia pomiarowe, które wykorzystywane są w profesjonalnych warsztatach, a także przydomowych garażach. Jak z nich korzystać? Kiedy będą przydatne? Jak wybrać najlepszy szczelinomierz?

Szczelinomierz - zastosowanie

Szczelinomierze umożliwiają mierzenie odległości pomiędzy dwoma znajdującymi się blisko siebie elementami. Nawet niedoświadczone osoby poradzą sobie z pomiarami szczelinomierzemi. Są one nieocenione podczas prac naprawczych w samochodach. Z ich pomocą przeprowadzimy pomiar luzów łożysk i zaworów silnika.

Sprawdzą się także w czasie kontroli i regulacji przerwy elektrody świecy zapłonowej piły spalinowej czy kosiarki. Szczelinomierze pozwalają zmierzyć szerokość szczelin oraz luzów między powierzchniami z dużą precyzją i dokładnością. Poza warsztatem samochodowym doskonale sprawdzą się także w pracach konstrukcyjnych, gdzie niezwykle istotne jest zachowanie odpowiedniej odległości pomiędzy elementami.

Jak wykonać pomiar szczelinomierzem?

Najpopularniejsze szczelinomierze listkowe z wyglądu przypominają scyzoryki. Składają się z zestawu kalibrowanych blaszek różniących się od siebie grubością. Listki zamontowane są na ruchomej osi. Wszystkie blaszki można schować do obudowy, dzięki czemu urządzenie jest bardzo poręczne i nie zajmuje wiele miejsca.

Grubość kolejnych blaszek inaczej nazywanych też listkami różni się między sobą zazwyczaj o 0,5 mm. W zależności od modelu szczelinomierza zakres pomiaru może wynosić od 0,03 mm do 2 mm.

Pomiar szczelinomierzem polega na umieszczaniu w szczelinie kolejnych blaszek narzędzia, do momentu aż umieszczenie kolejnej, grubszej blaszki będzie niemożliwe. Teraz wystarczy odczytać wynik z listka. Szczelina ma szerokość równą ostatniej blaszce, która się w niej zmieściła.

Rodzaje szczelinomierzy

Wyróżniamy dwa podstawowe typy szczelinomierzy:

• listkowy jest najczęściej spotykany i wyposażony w blaszki o różnej grubości. Wynik pomiaru można odczytywać w tym przypadku zarówno po wyjęciu narzędzia ze szczeliny, jak i wtedy, gdy jest ono w niej umieszczone.
• drugim rodzajem są szczelinomierze klinowe. Jak sama nazwa wskazuje, mają postać wydłużonych klinów. Umieszczona na nich skala pomiarowa umożliwia odczytanie wyniku. Zastosowanie szczelinomierza klinowego wymaga większej przestrzeni, dlatego nie sprawdzi się on w miejscach bardzo ciasnych, gdzie swoboda ruchów jest znacząco ograniczona.

Wśród szczelinomierzy można znaleźć także modele do zaworów, które najczęściej wykorzystuje się do wykonywania regulacji zaworów w motocyklach. Dostępne są także modele elektroniczne, które umożliwiają wykonywanie monitoringu temperatury otoczenia i szerokości pęknięć. Szczelinomierze listkowe można spotkać także w taśmach. Mają one formę nawiniętej na szpulę długiej taśmy. Wykonywane są z bardzo wytrzymałej stali nierdzewnej.

Na co zwrócić uwagę wybierając szczelinomierz?

Dobrej jakości szczelinomierz pozwoli uzyskać pomiary z akceptowaną w danej pracy dokładnością. Najczęściej narzędzia wykonane są z wytrzymałej stali szlachetnej. Najlepiej, jeśli materiał będzie sprężysty i wysokiej jakości. Niestety szczelinomierze ze stali szlachetnej nie będą odpowiednie do bardzo precyzyjnych pomiarów, gdyż materiał ten pod wpływem ciepła się rozszerza.

Do pomiarów wymagających bardzo dużej dokładności lepiej sprawdzą się szczelinomierze wykonane z mosiądzu, który jest trwały, a jednocześnie znacznie mniej podatny na rozszerzanie cieplne. Istotna jest także skala jednostkowa. W zależności od preferencji można zaopatrzyć się w szczelinomierze ze skalą metryczną wyrażoną w milimetrach lub anglosaską w calach. Ilość listków w szczelinomierzach może być różna i wynosić od kilkunastu do kilkudziesięciu sztuk.

Im więcej listków, tym pomiar będzie dokładniejszy. Mogą być one płaskie lub wygięte. Najczęściej spotykane są szczelinomierze o długości 10 i 20 cm. Dłuższe pozwalają dotrzeć do miejsc trudno dostępnych. Krótsze natomiast będą mniej podatne na odkształcenia.