Tynkowanie ścian krok po kroku

Tynkowanie to jeden z ważniejszych elementów prac wykończeniowych wewnątrz domu. Na rynku istnieje wiele różnych rodzajów gładzi, które pozwalają uzyskać odmienny efekt wizualny oraz specyficzne właściwości. Warto wiedzieć nie tylko, w jaki sposób nakładać tynk i jakie są jego typy, ale też – jak można to zadanie ułatwić dzięki odpowiednim narzędziom.

Kilka słów o tynku

Tynk to warstwa kładziona na ściany, sufity i inne elementy budynków, w celu uzyskania gładkiej i równej powierzchni. Tworzy podłoże dla dalszych prac – nakładania płytek czy malowania.  Najczęściej wykonuje się go z gipsu lub zaprawy cementowej.

• Tynk cementowo-wapienny cechuje się dobrymi parametrami, jeśli chodzi o gładkość i trwałość. Nadaje się do pomieszczeń, w których wilgotność często bywa podwyższona. Jego minus to fakt, że nie należy do najtańszych rozwiązań, a pełne wyschnięcie tego tynku trwa około 4 tygodnie.
• Tynk gipsowy nie powinien być stosowany do pomieszczeń o podwyższonej wilgotności, jak kuchnia czy łazienka. Pokryta nim warstwa będzie jednak dużo gładsza od tej cementowo-wapiennej, co przy niektórych aranżacjach stanowi ogromną zaletę. Plusem jest też czas schnięcia, który przy odpowiednich warunkach wynosi około 2 tygodnie. Tynk gipsowy nie jest odporny na niskie temperatury, o czym również warto pamiętać, jeśli np. remontuje się nieogrzewane pomieszczenie.

Klasyfikacja tynków

Podstawową grupę produktów stanowią tynki zwykłe. Są podzielone na kilka kategorii ze względu na to, ile warstw należy ułożyć oraz w jaki sposób je wykończyć. Odmienne są przez to nie tylko ich grubość, ale też faktura. Do takich tynków można dołączać pigmenty oraz zastosować specjalne sposoby ich nakładania. Dzięki temu udaje się uzyskać ciekawe efekty.

Kiedy potrzebna jest zaprawa spełniające większą liczbę zadań, stosuje się tynki specjalne. Poprzez domieszki odpowiednich kruszyw i zastosowanie określonych proporcji mieszanek, udaje się uzyskać takie cechy jak wodoszczelność, ciepłochronność czy zabezpieczanie przed szkodliwym promieniowaniem. Tynk specjalny pełni rolę nie tylko wykończeniową, ale również izolacyjną.

Ważną grupę stanowią też tynki szlachetne. Tu wyróżnić można sztablaturę, którą stosuje się w ekskluzywnych wnętrzach, a jej ozdobność opiera się na niezwykłej gładkości. Ciekawym wykończeniem może być też sztukateria. Wykonuje się z niej elementy ozdobne wyróżniające się urozmaiconą fakturą na ścianie. Sztukateria przygotowywana jest ze styropianu i mocowana za pomocą zaprawy. Innym typem tynków szlachetnych są stiuki tworzone z pomocą szpachli weneckiej. Wykonuje się je, robiąc fantazyjne przetarcia, a następnie wygładzając. Równie dekoracyjną techniką wyróżnia się sgraffito. Metoda tworzenia ozdób na ścianie opiera się tu na nakładaniu kilku warstw i zdrapywaniu poprzednich zanim te wyschną, w wyniku czego powstają barwne wzory.

Jak nakładać tynk?

Krok pierwszy: przygotowanie pomieszczenia do podjęcia prac, czyli zabezpieczenia folią malarską okien i futryn. Jest to konieczne, nawet jeżeli stolarka nie została jeszcze założona. Przeciąg wewnątrz pomieszczenia powoduje szybsze wysychanie mieszanki, co jest niekorzystne, ponieważ tynk nie zwiąże się odpowiednio. Ponadto należy obkleić naroża ścian, aby uniknąć uszkodzeń. Konieczne jest także przygotowanie podłoża, czyli ocena jego stanu. Powinno być gładkie, równe, płaskie i suche. Za pomocą młotka murarskiego można usunąć wszelkie wybrzuszenia.

Krok drugi: wyznaczenie powierzchni tynku. Wykonuje się to dla tynków trzywarstwowych. Najpierw należy wyznaczyć tzw. horyzont. W tym celu wbija się gwóźdź w dokładnie określonym położeniu. Musi się znajdować 25-30 cm od sufitu i rogu pomieszczenia oraz wystawać na 1,5-2 cm, czyli grubość całej warstwy tynku. Następnie jego położenie nanosi się na inne rogi pomieszczenia, korzystając przy tym z poziomicy wodnej.

Mając już gotowy zarys, należy wyznaczyć obwód powierzchni tynkowania. Wykonuje się to za pomocą łaty malarskiej i poziomnicy. Trzeba użyć łaty o długości około 2 m i stopniowo przesuwać ją w poziomie, za każdym razem wbijając w jej koniec gwóźdź. Alternatywny sposób wyznaczania powierzchni tynku to użycie lasera. Jest dużo prostsze i szybsze, jednak wymaga zakupu tego urządzenia.

Krok trzeci: wykonanie obrzutki, narzutu i gładzi. Mówiąc wprost, jest to położenie każdej kolejnej warstwy. Do obrzutki wykorzystuje się zaprawę o dobrej przyczepności, która silnie zespoi podłoże z kolejnym nałożonym tynkiem. Właściwie technika nakładania jest taka sama dla każdej warstwy. Za pomocą packi posuwa się zaprawę po osi pionowej z góry do dołu, a następnie wygładza ją. W przypadku tynku gipsowego nakłada się tylko jedną warstwę, z kolei zaprawa cementowo-wapienna wymaga aż trzykrotnego odczekania na wyschnięcie i powtórzenia czynności nakładania.

Narzut wykonuje się na obrzutce, która zdążyła stwardnieć, jednak przed rozpoczęciem prac, należy skropić otynkowaną powierzchnię wodą. Jeśli tynk ma dwie warstwy, to na tym etapie kończą się prace, a gdy jest trzywarstwowy – należy przystąpić do położenia gładzi. Gładź ma za zadanie wyrównanie powierzchni i zmniejszenie jej szorstkości. Na tym etapie można też nadać ścianie fakturę za pomocą tynku strukturalnego.

Niezbędne narzędzia do tynkowania

Absolutną podstawą jest paca lub łata malarska. Zamiast nich można użyć także agregatu tynkarskiego lub pisoletu do tynku. Jest to stosunkowo drogi sprzęt, jednak znacznie przyspiesza prace wykończeniowe. Należy go używać z najwyższą ostrożnością, ponieważ urządzenie pracuje pod wysokim ciśnieniem, przez co pojawia się duże ryzyko urazów. Przy wygładzaniu tynku przydatna może okazać się także szpachla. Niezbędna jest też poziomica, a gdy występuje taka możliwość, to warto sięgnąć po laser. Jeżeli prace odbywają się w wysokim pomieszczeniu, to nie należy zapominać także o drabinie.

Wygładzanie tynku można znacznie przyspieszyć, jeśli używa się szlifierki do gipsu. Coraz popularniejsze robią się szlifierki typu "żyrata", które charakteryzują się tym, że głowica umieszczona jest na wysięgniku. Dzięki temu osoba wykonująca prace wykończeniowe w lawy sposób ma dostęp do nawet bardzo wysoko położonych miejsc bez konieczności wchodzenia na podesty czy drabiny.

Konieczne jest przygotowanie odpowiedniej odzieży roboczej. Okulary ochronne, maseczka przeciwpyłowa i rękawice pomogą zabezpieczyć się przed urazami. Pył dostający się do oczu i płuc stanowi niebezpieczeństwo nie tylko w momencie pracy, może powodować także długotrwałe negatywne skutki dla zdrowia. Najlepiej jest mieć na sobie ubrania z długimi rękawami i nogawkami, a przy tym niezbyt luźne. Dobrze jest zadbać także o mocne obuwie.